IV Konferencja w Spycimierzu i nasze zwycięstwo za "Sejmikowanie w Tarnogrodzie"

8 maja 2025 r. w Centrum „Spycimierskie Boże Ciało” odbyła się IV Konferencja „Dziedzictwo kulturowe: szanse i wyzwania dla samorządów” poświęcona ochronie, promocji i wykorzystaniu dziedzictwa kulturowego – szczególnie niematerialnego.

Konferencja miała miejsce w niewielkiej wsi położonej niedaleko Uniejowa, w Spycimierzu. Jest to miejscowość znana z wyjątkowej tradycji kwiatowych dywanów układanych na procesję Bożego Ciała – która znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Spycimierz już po raz kolejny stał się miejscem rozmów o wartościach, które łączą pokolenia, budują lokalną tożsamość i przyciągają turystów z całego świata.

Konferencja miała na celu omówienie roli samorządów w ochronie i promocji dziedzictwa kulturowego, zarówno materialnego, jak i niematerialnego. Zgromadziła przedstawicieli samorządów, specjalistów z dziedziny kultury, naukowców oraz depozytariuszy dziedzictwa, którzy wspólnie dyskutowali na temat przyszłości, ochrony oraz promocji kulturowego dziedzictwa w Polsce. Wydarzenie to jest częścią cyklu konferencji organizowanych przez Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego oraz Gminę Uniejów, mających na celu wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego.

Konferencje otworzył Burmistrz Uniejowa Józef Kaczmarek. Następnie głos zabrali Jacek Janowski z Polskiej Organizacji Turystycznej, Magdalena Karniszewska – depozytariuszka tradycji układania kwiatowych dywanów na procesję Bożego Ciała oraz sołtys Spycimierza.

Podczas tego wydarzenia przewidziano szereg sesji tematycznych, które miały na celu pogłębić wiedzę oraz wymienić się praktykami w różnych obszarach związanych z dziedzictwem kulturowym. Głównymi punktami programu było:

• Ogłoszenie wyników konkursu „Siła Tradycji” oraz wręczenie nagród

• Oficjalny start Szlaku Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce

• Konferencja – tematy:

  -Fundusze na dziedzictwo

  -Niematerialne dziedzictwo a turystyka

  -Nowoczesne rozwiązania w promocji dziedzictwa

  -Najnowsze wpisy na listy krajowe i UNESCO

• Spotkania depozytariuszy i instytucji wspierających tradycje Zabawkarstwa oraz Wigilii Bożego Narodzenia

Pierwsza cześć konferencji dotyczyła Turystyki zrównoważonej. Ten temat przybliżył dr Jędrzej Kałużny, który opowiedział o pierwszych doświadczeniach Centrum „Spycimierskiego Bożego Ciała”. Następnie omówiono kwestię - Turystyka zrównoważona – moda, trend czy rzeczywistość? Zagadnienie to zrecenzował Jacek Janowski dyrektor Departamentu Wsparcia Turystyki w Polskiej Organizacji Turystycznej. Ostatnim punktem z zakresu turystyki była - Rola turystyki w promocji niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Na ten temat wypowiedział się prof. Bogdan Włodarczyk z Uniwersytetu Łódzkiego. Druga część sesji była poświęcona funduszom na dziedzictwo. Problem ten omówiła Małgorzata Brzozowska, główny specjalista Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Programie „Niematerialne – przekaż dalej”. Trzecia część konferencji, jakże ważna dla TOK, dotyczyła prezentacji tradycji i dobrych praktyk. Omówione zostały następujące zagadnienia:

   ▪ Rozstrzygnięcie tuż, tuż. Plecionkarze czekają na werdykt UNESCO – i działają – Wojciech Świątkowski, Stowarzyszenie Polskich Plecionkarzy, Andrzej Pawlak, honorowy prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Plecionkarzy i Wikliniarstwa                                                                                                                           

  ▪ Obchody Wigilii Bożego Narodzenia na Litwie, w Polsce i na Ukrainie w drodze na listę UNESCO - prof. Katarzyna Smyk, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie                                                                                                            

▪ Sejmiki wiejskich zespołów teatralnych – kompleksowy model ochrony NDK w drodze do Rejestru Dobrych Praktyk UNESCO. O tarnogrodzkim sejmikowaniu ciekawy referat wygłosił burmistrz Tarnogrodu Paweł Dec

▪ Dlaczego polskie zabawkarstwo zasługuje na uznanie UNESCO? - Andrzej Peć, dyrektor Muzeum Miejskiego Suchej Beskidzkiej                                                                                                                                  

Czwarta - ostatnia sesja poruszyła zagadnienia nowoczesnych rozwiązań w promocji dziedzictwa. Wykład wygłosił Wojciech Miedziocha z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Poligon Studio.

Takie wydarzenia, jak ta konferencja są najlepszym miejscem do spotkań, wymiany doświadczeń i rozmów o wspólnych projektach.

Podczas tej konferencji zostały ogłoszone wyniki konkursu „Siła Tradycji”. Kapituła pod przewodnictwem prof. Bogdana Włodarczyka ogłosiła nominacje do głównych nagród w trzech kategoriach: Ochrona, Przekaz i Promocja.   W każdej kategorii wyróżniono po trzy inicjatywy, które w szczególny sposób przyczyniają się do zachowania, przekazywania i promowania niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

W kategorii PROMOCJA zwycięzcą został Tarnogrodzki Ośrodek Kultury za "Sejmikowanie w Tarnogrodzie". Nagrodę odebrali: Burmistrz Tarnogrodu Paweł Dec i Dyrektor Tarnogrodzkiego Ośrodka Kultury Renata Ćwik. Kolejne nominacje w tej kategorii otrzymali: 

- Opolski EtnoFestiwal na Zamku Książęcym Niemodlin 1313 - Fundacka na rzecz Zamku Książącego Niemodlin 1313 

– Bractwo Flisackie w Ulanowie – Kamil Chmielowski, Cechmistrz   

W kategorii OCHRONA wyróżniono:
– Nie-zwykłe Muzeum Bambrów Poznańskich i jego rola w ochronie dziedzictwa – Towarzystwo Bambrów Poznańskich
– Łęka. Między tradycją a nowoczesnością – Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi
– Czy rozpoznajesz swoją wieś sprzed 60 lat? – Fundacja Kurpiowski Nurt Tradycji                                                           

 W kategorii PRZEKAZ wyróżniono:
– Bojki no dzieciuków – Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie “Południowa Warmia”
– Edukacja i międzypokoleniowe przekazywanie tradycji plecionkarskich – Zespół Szkół i Placówek Oświatowych Województwa Łódzkiego w Łowiczu
– Hymn dla każdego – Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie

To wyróżnienie, które zostało przyznane za wkład w promocję dziedzictwa kulturowego i ochronę niematerialnego dziedzictwa kulturowego jest bardzo ważne i cenne dla Tarnogrodzkiego Ośrodka Kultury. Dzięki takim nominacjom wiemy, że nasza troska o polską kulturę ludową, lokalne tradycje jest doceniana. Przypomnijmy, że „Sejmikowanie w Tarnogrodzie”, to cykliczne wydarzenie kulturalne, które od 1975 roku odbywa się w Tarnogrodzie. Jest to jedno z najważniejszych wydarzeń promujących wiejską twórczość teatralną w Polsce. W 2011 roku TOK otrzymał Nagrodę im. Oskara Kolberga za zasługi dla kultury ludowej. W 2018 roku Sejmiki Wiejskich Zespołów Teatralnych oraz ogólnopolski ruch wiejskich teatrów zostały wpisane do Krajowego rejestru dobrych praktyk w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Są ogromne szanse, że w niedalekiej przyszłości tarnogrodzkie sejmiki teatralne znajdą się także na liście UNESCO jako kolejny przykład unikalnego dziedzictwa kulturowego Polski.

Dzięki takim inicjatywom Tarnogrodzki Ośrodek Kultury skutecznie promuje i chroni niematerialne dziedzictwo kulturowe Polski. „Sejmikowanie w Tarnogrodzie” zyskało uznanie nie tylko za swoją wartość artystyczną, lecz także za wkład w promocję i zachowanie żywej tradycji, która stanowi trwały fundament dla przyszłych pokoleń.

 

 

Wyświetleń: 42